Peter en Tineke Venniker lezen mee met de leeskring “De bijbel van kaft tot kaft… in 3 jaar de bijbel door”. Dit project is opgezet door onze plaatselijke predikant ds. Kasper Jager.
Maandelijks maken Peter en Tineke ons, in ons kerkblad Samenspraak, deelgenoot van wat hen opvalt. Dit keer was het functioneel om een mooie tekening van een archeologische reconstructie van de muur rond Jeruzalem op te nemen. Omdat de tekening in ons kerkblad niet zo duidelijk afgedrukt kan worden besloten we het artikel met tekening op de website zichtbaar te maken. Hier volgt hun bijdrage.
We lazen in juni de bijbelboeken Ezra en Nehemia, welke een historisch vervolg op Kronieken zijn en wij werden getroffen door de aandacht voor de herbouw van de tempel en de muur.
Achtergronden bij de herbouw van de muur om Jeruzalem.
Meer dan de helft van het boek Nehemia gaat over de herbouw van de muur om Jeruzalem. Maar.. waarom was die muur nu eigenlijk zo belangrijk?
Na de terugkeer van het joodse volk uit de ballingschap in Babylon was de herbouw van de tempel begonnen en wel onder leiding van Ezra. De herbouw ging gepaard met veel tegenstand (Ezra 3:8). Uiteindelijk kwam er toch een nieuwe tempel, al was die niet erg indrukwekkend en niet te vergelijken met de tempel van Salomo.
Enkele jaren later verschijnt Nehemia op het toneel en hij begint de muur te herbouwen. Vanwaar zoveel aandacht, meer dan het halve boek, voor die muur?
Een echte reden daarvoor wordt niet gegeven in het boek. Er is waarschijnlijk een emotioneel argument: Jeruzalem is de stad van de graven der vaderen.
Elders wordt de vervallen staat van de stad in één adem genoemd met de rampspoed van de bevolking. Veiligheid lijkt dus ook een rol te spelen.
Ook wordt meerdere keren de spot van de tegenstanders genoemd (2:13). Dat deze spot een rol speelt, wordt door Nehemia ontkend (6:7v). Toch reageert hij er op door te zeggen, dat God de plannen zal doen lukken en dat de vijanden “deel noch recht noch gedachtenis in Jeruzalem hebben” (dat is een argument dat ook in het Jeruzalem van 2010 nog weleens klinkt en misschien weinig tolerant is).
De herbouw van de muur zal dus te maken hebben met veiligheid, maar ook met de wens om iets van de vroegere glorie van Jeruzalem te herstellen, de plaats waar God zijn Naam doet wonen te midden van zijn volk (1:9).
In de rabbijnse traditie worden de boeken Ezra en Nehemia gezien als één boek in twee delen. Het tweede deel van Nehemia gaat niet meer over de muur, maar over het leven met God, zoals ook in het boek Ezra. De stad is weer herbouwd en nu is er innerlijke vernieuwing nodig. Ezra, vergezeld door Nehemia en de Levieten, leest het volk de Thora voor en legt de betekenis uit (Neh. 8:9). Op grond van de Thora worden dan een aantal maatregelen genomen, bijvoorbeeld tegen gemengde huwelijken (opnieuw, in onze ogen, niet erg tolerant!), maar ook maatregelen om de schulden van armen kwijt te schelden (bepaald vooruitstrevend en sociaal!).
Het zijn Ezra en Nehemia die samen de leiding nemen bij deze vernieuwing.
Een bijzondere beslissing is ook, dat één op de tien mensen wordt verplicht om in Jeruzalem te gaan wonen, blijkbaar om het inwonerpeil omhoog te brengen (11:1v). Pas na al deze gebeurtenissen is het zover, dat de muur ook echt kan worden ingewijd, een gebeurtenis die met veel feestelijkheden gepaard gaat. De muur symboliseert misschien vooral de vernieuwing van het verbond.
Op internet vonden we een voorbeeld van de situering van de muur, zoals recente opgravingen dit waarschijnlijk aangeven.
Peter en Tineke Venniker